Beginnersfouten

Een moestuin is vooral leren door ervaren. 

Prachtig is het hoor, zo´n grote moestuin en dan genieten van al die zelfgekweekte verse groentjes. Echter kan het soms ook frustrerend zijn. Een moestuin en je gewas is veel gebaat bij de liefde en aandacht die jij eraan geeft, maar nog afhankelijker van het weer en de grond waar het in zit. Leer van mijn ´Rookie mistakes´ en wellicht kan ik je wat baalmomentjes besparen.

1. Kolen 

Wat had ik het eerste jaar een geluk. Enorme kolen had ik in het beginseizoen geoogst. Toen ik plantjes aangeboden kreeg van de Palmkool van een medetuinierster, plantte ik deze dan ook te gretig en te snel op het eerste de beste plekje. Van 2 planten kon ik oogsten maar op een gegeven moment begonnen ze slap te hangen . Jahoor, knolvoet. Dit zie je aan de wortels, het lijkt alsof ze allemaal dikke blaren hebben gekregen. Op dit stukje grond kan ik de komende jaren geen kolen meer planten. Het klinkt onoverkomelijk, maar dat is het niet. Denk na over je moestuinplan, rouleer de kolen in de tuin zodat de schimmels geen kans krijgen. Én strooi bij het planten van kolen een handjevol kalk in het plantengat. Ik bewaar zo eierschalen en verpulver deze. Deze gebruik ik als kalktoevoeging in de tuin, óf als slakkenweerder rondom planten. Denk ook aan een insectengaas bij kolen. Kolen zijn een geliefd maaltje voor rupsen en slakken. Ook kun je er oost indische kers in de buurt planten. Hier zijn ze ook gek op en houdt je ze wellicht van je kolen af. Al met al kost het wat werk die kolen. Maar des te gaver wanneer je jezelf een mooie kool kan kweken.

2. Storm

Veranker je bonenstaken/ klimconstructies voor je gewassen. De zomerstormen geven geregeld veel wind, en samen met al dat gewicht van je bonen kan je constructie instorten. 

3. Te zuinig zaaien

Op zakjes zaad en informatiebladen staat vaak: dun zaaien. Het principe hierachter is ook wel logisch. Het geeft de plantjes ruimte om te groeien. Dus de eerste keren ging ik heel precies, zaadje voor zaadje zaaien. Geregeld kwam er te weinig op en moest ik later nog eens zaaien, en zo had ik een aantal weken gemist. Zoals bij erwt/peul ben je redelijk wat plantjes nodig om een leuke oogst te hebben, dus dan loop je wat achter. Echter is het wel handig om een gewas niet in één keer te zaaien maar bijvoorbeeld elke 2 weken een deel. Zo heb je een langere oogsttijd. En kom je niet met 20 slakroppen tegelijk te zitten :) 

4. Je babyplantjes hebben lucht nodig

Daar gingen mijn tomatenplantjes, in het eerste jaar dat ik ze zaaide in mijn kweekbakje. Ze deden het zo goed, maar na een aantal weken boven de grond te hebben gestaan, begonnen ze te schimmelen en dood te gaan in mijn voorzaaibak. Ik had de doorzichtige deksel erop laten staan en werd het er te vochtig en warm. En dit is nu juist waar schimmels van houden. Daarom moet je je kas ook elke ochtend doorluchten. Vuistregel bij de voorzaai- kweekbakjes: De deksel erop voor het voorkiemen van de zaden en zodra er fatsoenlijke plantjes boven komen te staan: deksel eraf of goed doorluchten met ventilatiegaten.

5. Je eigen compost

Vorig jaar ben ik begonnen om mijn eigen compost te maken. Een mooie compostvat aangeschaft en gretig hier mijn tuinafval in gedaan. Echter, het is makkelijk maar zoek voor jezelf wel wat informatie hierover op. Ik had zo moeten beginnen met een 'start portie'. Nu heb ik te weinig verzameld van vorig jaar om het dit jaar te gebruiken. De vat moet wel ruim halfvol te zitten om het broeiproces te kunnen krijgen. Ik heb nu een klein laagje onderin, niet goed verteerde plantenresten. Ik ga jullie nog meenemen in een blog hoe ik dit ga oplossen.

6. Grondbewerking

Het bewerken van je grond voor het seizoen aan is niet alleen goed voor het opruimen van je tuin, maar het maakt je grond ook luchtig. en samen met het bemesten maakt het je grond vruchtbaar. Dit jaar ga ik niet via de ouderwetse manier: spitten. Dit heb ik wel gedaan bij het opstarten van de moestuin. Ik wil de permacultuur toepassen, samen met de ouderwetse kennis over moestuinen. Op deze manier maak je de grond luchtig met behulp van een woelvork. Of een ergonomische Grelinette, waar ik dit jaar mee ga werken. Een investering, maar een uitkomst voor mensen met rugklachten. Ook ga ik al delen 'mulchen'. Dit is een laag aanbrengen van organisch materiaal om de grond te verwarmen/vochtig te houden/ en je bodemleven te stimuleren.

Maar ook je wortels zijn gebaat aan luchtige grond. Is je grond te vast en niet voor bewerkt met een woelvork dan vinden ze het lastiger om recht naar beneden te groeien en krijgen ze allerlei, leuke, maar onpraktische vormen.

7. Elke plant een andere verzorging

Selderij kun je voorzaaien maar ook in de volle grond zaaien. Dat is meteen op de plek van bestemming. Echter selderij is een hele trage kiemer. Mijn opa legde vroeger er een jute zat op, om meer warmte op de grond te fungeren. Je kunt ook voorzaaien in een kasje en dan op de plek van bestemming neerzetten. Aangezien het bij mij vorig jaar ook lukte in de volle grond ga ik dit weer doen. Echter zorg ik voor wat mulch materiaal en die juten zak moet geprobeerd worden :)

8. Aardappels en plagen

Niks niet lekkerder dan aardappelen uit eigen tuin. Toch is aardappels oogsten een vak apart. Let goed op of jouw pootaardappel ziekteresistent is. Je hebt zo de schimmelziekte phytophthora. Hier moet je elke week tegen spuiten. Bintjes zijn heel lekker maar ontzettend gevoelig voor ziekten. Goed voorkiemen helpt ook al: je bent de groei dan al een stukje voor.  Ook kun je preventief spuiten. Biologisch? Benevel dan met basalt/lavameel. Wel aangetast? Haal het aangetaste loof eraf om verspreiding te voorkomen en oogst zodra het kan. 

Onderschat de Coloradokever niet! De larven zijn rood en de oudere kevers (zwart met gele stippen) die wil je er helemaal niet op hebben aangezien die zich gaan voortplanten. Ik check elke week mijn aardappels of ik de beestjes kan lokaliseren en spuit preventief. Ik knijp ze meteen dood want ze zijn hardnekkig.  

Maar als je een beetje aandacht en liefde geeft dan heb je een heerlijke verse oogst en kun je tot laat in de winter van je eigen tuinaardappelen eten.